Na pytania naszych czytelników odpowiada Ewa Wiktorowska, inżynier budownictwa, członek zarządu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Konsultantów Zamówień Publicznych

Zakup instrumentów muzycznych

Chcemy zakupić dwa kontrabasy – instrumenty wykonywane ręcznie przez lutnika. W kraju jest wielu lutników, ale tylko nieliczni specjalizują się w produkcji kontrabasów różnych klas. Lutnicy zarejestrowani są w Związku Polskich Artystów Lutników. Zawiera się z nimi umowy o dzieło. Cena nowego kontrabasu wynosi 40 tys. zł, używanego (chcemy go odkupić od osoby fizycznej) – około 35 tys. zł. Łącznie wydatek przekracza 14 tys. euro. Czy możemy zakup każdego z nich potraktować oddzielnie, jak zakup do 14 tys. euro? Czy każdy z nich możemy kupić z wolnej ręki, nawet jeśli kwotowo nie kwalifikuje się do wolnej ręki?

Zgodnie z zamieszczonymi na stronie internetowej UZP wytycznymi dotyczącymi interpretacji przesłanek pozwalających na przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego, negocjacji bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki, okoliczności określone w art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. c Pzp (przesłanka dotycząca zamówień z zakresu działalności twórczej i artystycznej) odnoszą się do zamówień, które cechuje wysoki stopień zindywidualizowania i niepowtarzalności, co przemawia za tym, aby możliwe było udzielenie go konkretnemu wykonawcy. Chodzi tu w szczególności o sytuacje istnienia swoistego monopolu na rynku z zakresu danej dziedziny kultury i sztuki, a więc gdy wykonanie określonego dzieła przez innego autora nie pozwoliłoby na osiągnięcie zamierzonego rezultatu.

Możliwość skorzystania z trybu zamówienia z wolnej ręki w związku z powołaniem się na istnienie praw wyłącznych w dziedzinie działalności twórczej lub artystycznej nie może prowadzić do sytuacji, w której możliwe byłoby nabycie w tym trybie każdego dzieła, z którym związane są czyjeś prawa autorskie. Takie dzieła mogą być dostępne na rynku i gdyby przyjąć, że mogą być nabywane w trybie zamówienia z wolnej ręki, mogłoby to doprowadzić do omijania wymogów Pzp. W przypadku zamówień na dostawy produktów objętych prawami wyłącznymi, aby skorzystać z trybu niekonkurencyjnego, zamawiający powinien wykazać, że nie istnieją produkty równoważne. Nie stanowi przesłanki pozwalającej na skorzystanie z trybu zamówienia z wolnej ręki przekonanie zamawiającego, że proponowany przez niego wykonawca jest jedynym, który ze względu na szczególne zaufanie, doświadczenie i możliwości organizacyjne jest w stanie wykonać zamówienie.