21 września br. weszła w życie ustawa z dnia 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA Euro 2012. Zdaniem ekspertów, jej zapisy są jednak niezgodne z unijnymi dyrektywami i ograniczają konkurencyjność.

Zgodnie z art. 1 ustawa o Euro 2012 (DzU z 2007 r. nr 173, poz. 1219) określa przede wszystkim warunki realizacji wszelkich przedsięwzięć niezbędnych do przeprowadzenia mistrzostw, w tym w szczególności projektowania, budowy, przebudowy lub remontu stadionów i innych obiektów budowlanych. Tak szeroki zakres przedmiotowy ustawy ma zostać doprecyzowany rozporządzeniem Rady Ministrów, które zawierać będzie wykaz zaplanowanych przedsięwzięć.

Spółki celowe

W związku z tym, iż przedsięwzięcia związane z Euro 2012 będą finansowane ze środków publicznych (budżetu państwa, budżetów samorządowych i środków zagranicznych, w tym unijnych), konieczne stało się określenie formy przygotowania turnieju Euro 2012, jak i zakresu stosowania w tym celu przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej: Pzp). Należy zauważyć, że już w trakcie prac nad ustawą eksperci oraz strona rządowa zauważali, że z uwagi na terminy zawarte w Pzp Polska może nie zdążyć przygotować finałowego turnieju w wyznaczonym czasie. Zaważyło to na ostatecznym kształcie ustawy.

W myśl art. 7 ustawy dla przygotowania i wykonania przedsięwzięć Euro 2012 powołane zostaną spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zwane spółkami celowymi. Utworzy je Skarb Państwa lub miasta gospodarze Euro 2012 (Chorzów, Gdańsk, Kraków, Warszawa, Poznań, Wrocław). Oświadczenie woli o utworzeniu spółki celowej składać będzie minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu lub prezydent miasta. Ustawa nakłada na spółki celowe szereg ograniczeń, m.in. zakazuje im podejmowania działalności niezwiązanej z realizacją przedsięwzięć Euro 2012 czy tworzenia lub partycypowania w innych podmiotach (art. 10 ust. 1 ustawy). Spółka zostanie rozwiązana po zrealizowaniu wszystkich powierzonych jej przedsięwzięć lub w przypadku, gdy będą one niewykonywane lub wykonywane nienależycie (art. 11 ust. 1 ustawy). Może jednak do końca 2012 roku zarządzać obiektami budowlanymi.

Zamówienia bez ustawy

Powierzenie spółce celowej przygotowania lub wykonania przedsięwzięć Euro 2012 następować będzie w drodze umowy zawieranej przez nią ze Skarbem Państwa, jednostką samorządu terytorialnego lub przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie transportu publicznego. Umowa zawierana jest z wyłączeniem przepisów Pzp (art. 17 ust. 4 ustawy). Oznacza to więc faktycznie wyłączność spółek celowych w przygotowaniu i wykonaniu przedsięwzięć Euro 2012 oraz brak konkurencji wśród podmiotów zainteresowanych wykonywaniem zadań, do których spółki te zostały utworzone.