W obliczu nowych przepisów istnieje realne zagrożenie, że gminne spółki komunalne z większościowym pakietem własnościowym mogą nie wygrać żadnego zlecenia na odbieranie odpadów komunalnych na terenie własnej gminy.

W ramach gospodarki komunalnej gmina jest zobowiązana do utrzymania czystości i porządku na swoim obszarze. Jest to zadanie własne gminy o charakterze użyteczności publicznej. Oznacza to, że celem gminy jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

Zasady i formy realizacji zadań własnych gminy zostały określone w art. 9 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.), dalej: uosg, oraz w art. 2 i art. 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 45, poz. 236), dalej: ugk.

Formy realizacji zadań własnych

Zgodnie z art. 2 ugk gmina, realizując swoje zadania, może robić to w formie samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego, tj.:

Ustawodawca przewidział również inne formy realizacji gospodarki komunalnej przez powierzanie wykonywania zadań własnych podmiotom trzecim (jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, osobom fizycznym czy też osobom prawnym) z uwzględnieniem przepisów ustawy o finansach publicznych:

• w trybie przepisów uoppp;
• przepisów ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (DzU nr 19, poz. 101 ze zm.);
• przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 113, poz. 759 ze zm.), dalej: pzp;
• przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 234, poz. 1536 ze zm.);
• przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (DzU z 2011 r. nr 5, poz. 13);
• na zasadach ogólnych.