1) zamówienie udzielane jest wykonawcy realizującemu roboty budowlane objęte zamówieniem podstawowym; 

2) zamówienie udzielane jest w okresie 3 lat od dnia udzielenia zamówienia podstawowego; 

3) zamówienie było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego; 

4) całkowita wartość tego zamówienia została uwzględniona przy obliczaniu wartości zamówienia podstawowego; 

5) zamówienie polega na powtórzeniu podobnych robót budowlanych w stosunku do robót objętych zamówieniem podstawowym; 

6) zamówienie jest zgodne z przedmiotem zamówienia podstawowego. 

 

Z uwagi na tożsamość lub znaczne podobieństwo wskazanych przesłanek do tych, które w poprzednim stanie prawnym warunkowały możliwość udzielenia zamówienia uzupełniającego, poglądy wypracowane w orzecznictwie dotyczące udzielania tych zamówień zachowują swą aktualność.

 

Zakaz dokonywania wykładni rozszerzającej 

 

Ponieważ omawiane zamówienia udzielane są w trybie całkowicie wyłączającym konkurencję – co stanowi wyjątek od zasady prymatu trybów podstawowych wyrażonej w art. 10 ust. 1 pzp – przesłanki, od których wystąpienia uzależniono możliwość udzielenia zamówień polegających na powtórzeniu podobnych robót budowlanych, muszą być w każdym przypadku interpretowane ściśle; nie jest dopuszczalne dokonywanie wykładni rozszerzającej w tym zakresie (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z 6 lipca 2001 r., III RN 16/01; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 września 2000 r., II SA 2074/00; wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z 3 listopada 2016 r., VI Ga 213/16; a także wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE z 10 kwietnia 2003 r., C-20/01, C-28/01, i z 18 listopada 2004 r., C-126/03). Wszelkie wątpliwości co do spełnienia w określonych okolicznościach faktycznych którejkolwiek z przesłanek powinny być rozstrzygane przeciwko możliwości udzielenia takiego zamówienia (zob. wyrok GKO z 12 lutego 2018 r., BDF1.4800.95.201). 

 

Tożsamość podmiotowa wykonawcy 

 

Możliwość udzielenia dotychczasowemu wykonawcy zamówienia polegającego na powtórzeniu podobnych robót budowlanych podyktowana jest jego funkcjonalnym związkiem z zamówieniem podstawowym. Biorąc pod uwagę ten związek, a także to, że roboty objęte tym nowym zamówieniem mogą być wykonywane jednocześnie z zamówieniem podstawowym, należy uznać, że korzyści płynące z takiego rozwiązania są dla zamawiającego ewidentne. Korzyści te są m.in. natury finansowo- -organizacyjnej (brak konieczności jednoczesnego koordynowania robót wykonywanych przez więcej niż jednego wykonawcę) czy prawnej (uniknięcie potencjalnych utrudnień z dochodzeniem roszczeń z tytułu gwarancji jakości i rękojmi za wady robót wykonywanych przez więcej niż jednego wykonawcę na tym samym obiekcie czy terenie). 

 

Wykładnia funkcjonalna omawianej regulacji skłania do przyjęcia stanowiska, że zamówienie na podobne roboty budowlane może być udzielone wszystkim wykonawcom wchodzącym w skład konsorcjum wybranego jako wykonawca pierwszego zamówienia, lub co najmniej jednemu z nich. Konieczne jest jednak, aby wykonawca, któremu zostanie udzielone takie zamówienie, samodzielnie spełniał warunki udziału w postępowaniu określone dla zamówienia podstawowego. Udzielenie takiego zamówienia następuje bowiem w związku z zawarciem umowy podstawowej, której stroną są wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia i – co do zasady – wspólnie wykazujący spełnianie warunków udziału w postępowaniu. 

 

Dopuszczalny okres udzielenia zamówienia 

 

Omawiane zamówienia mogą być udzielane tylko w sytuacji, kiedy od udzielenia zamówienia podstawowego nie upłynęły 3 lata. Przy czym udzieleniem zamówienia publicznego – zgodnie z definicją wyrażoną w art. 2 pkt 13 pzp – jest zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego. Oznacza to, że trzyletni okres powinien być liczony od dnia zawarcia umowy podstawowej do dnia zawarcia w trybie z wolnej ręki umowy na wykonanie podobnych robót (a nie do dnia wszczęcia negocjacji w celu zawarcia tej umowy). 

 

[...]

 

Marzena Jaworska 

radca prawny, wspólnik w JMGJ Jaworska, Matusiak, Grześkowiak-Stojek, Jarnicka Kancelaria Prawna Sp. j.