Prezentujemy zestawienie trzech orzeczeń TSUE, które odegrały istotną rolę w rozwoju zrównoważonych zamówień publicznych.

W niniejszym artykule zestawione zostały najważniejsze tezy wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE lub Trybunał), które pozwoliły na lepsze zrozumienie przepisów dyrektyw oraz dookreślenie przewidzianych w prawie unijnym możliwości uwzględniania aspektów ekologicznych i społecznych w postępowaniach przetargowych.

Trybunał wydaje orzeczenia w trybie prejudycjalnym (sprawy C-513/99 i C-448/01) na wniosek instytucji krajowych, które mają wątpliwości co do tego, jak należy interpretować przepisy unijne. Dokonuje wykładni prawa unijnego, a co za tym idzie, zapewnia właściwe jego stosowanie w państwach członkowskich. TSUE prowadzi również postępowania w sprawach o uchybienie, które wnoszone są przeciwko rządom państw członkowskich, w związku z nieprzestrzeganiem przez nie unijnego porządku prawnego (sprawa C-368/10). Dotyczy to m.in. przypadków, kiedy Komisja Europejska wykazała państwu członkowskiemu naruszenie określonych przepisów, a państwo nie podjęło konkretnych środków zaradczych gwarantujących usunięcie tych uchybień. W ten sposób Trybunał zapewnia egzekwowalność prawa unijnego.

Sprawa C-513/99¹

Urząd Zaopatrzenia dla Miasta Helsinki przeprowadził postępowanie przetargowe na obsługę sieci autobusów miejskich, w którym zastosowano kryterium oferty najkorzystniejszej ekonomicznie. Kryterium podzielono na trzy podkryteria: koszt eksploatacji, jakość sprzętu (autobusów) oraz gospodarkę prowadzoną przez przedsiębiorcę w zakresie jakości i środowiska naturalnego (zob. pkt 21 wyroku).

W przypadku jakości sprzętu oferent mógł uzyskać maksymalnie 10 dodatkowych punktów na podstawie określonych parametrów autobusów wykorzystywanych do realizacji zamówienia. Zamawiający uwzględnił emisję tlenku azotu oraz emisję hałasu taboru samochodowego. Zastosowano następującą punktację:

• emisja tlenku azotu była niższa niż 4 g/kWh (+2,5 punktu za autobus) lub niższa niż 2 g/kWh (+3,5 punktu za autobus), oraz
• poziom hałasu był niższy niż 77 dB (+1 punkt za autobus).

Komisja ds. usług komercyjnych wybrała ofertę firmy HKL do obsługi określonej linii autobusowej, uznając ją za najkorzystniejszą ekonomicznie.

Przebieg postępowania przed sądami krajowymi

Oferent, który zamówienia nie otrzymał (firma Concordia), postanowił zaskarżyć wynik postępowania przetargowego do Rady ds. Konkurencji, argumentując, że przyznanie dodatkowych punktów za sprzęt, którego poziom emisji tlenku azotu i hałasu są niższe od określonych progów referencyjnych, było niesprawiedliwe i dyskryminujące. Zdaniem odwołującego dodatkowe punkty zostały przyznane za wykorzystanie typu autobusu, którego możliwość zaoferowania w rzeczywistości miał tylko jeden oferent, a mianowicie HKL (zob. pkt 27 wyroku).