Najczęściej wybieraną przez wykonawców formą wnoszonego wadium jest gwarancja bankowa lub gwarancja ubezpieczeniowa. Dokument taki jest umową zawartą między wykonawcą a gwarantem (instytucją wystawiającą gwarancję), na podstawie której roszczenia finansowe od gwaranta wysuwa podmiot trzeci – zamawiający, gdy ziści się określone w gwarancji zdarzenie losowe.

W treści gwarancji jednoznacznie powinny zostać wskazane wszystkie te trzy podmioty. Celem wadium jest zabezpieczenie interesów zamawiającego przez materialne zagwarantowanie podpisania umowy ze strony wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza. Rola wadium kończy się w momencie zawarcia umowy. Treść gwarancji musi przesądzać o tym, że zamawiający nie może mieć żadnych trudności z uzyskaniem od gwaranta kwoty wadium, jeżeli tylko spełni warunki formalne związane z żądaniem zapłaty kwoty wadium, przy czym te warunki formalne nie mogą stwarzać żadnych utrudnień dla zamawiającego. Istotne jest, aby zamawiający skrupulatnie przeczytał całą treść tego dokumentu. Może się bowiem okazać, że znajduje się w nim zapis podobny do tego: Na podstawie niniejszej gwarancji Gwarant, działając na zlecenie Oferenta, nieodwołalnie i bezwarunkowo zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Oferenta pełnej kwoty gwarancji (wadium) do wysokości: X złotych w przypadku zaistnienia w stosunku do Oferenta co najmniej jednej z przesłanek zatrzymania wadium określonych w art. 46 ust. 4a i 5 pzp. Taki zapis oznacza, że po zaistnieniu przynajmniej jednej z przesłanek, które wymieniono w art. 46 ust. 4a i 5 pzp, kwota wadium zostanie wypłacona wykonawcy, a nie zamawiającemu, czyli beneficjentowi gwarancji wadialnej wskazanemu w preambule dokumentu. Dokument taki w żaden sposób nie zapewnia wypłaty wadium na rzecz zamawiającego, nawet gdyby zaistniała jedna z ustawowych przesłanek, co jest równoznaczne z brakiem możliwości realizacji uprawnienia zamawiającego w zakresie zatrzymania przez niego wadium.

Trzeba również podkreślić, że niedopuszczalne jest uzupełnienie lub wyjaśnienie treści dokumentu gwarancji, na co wielokrotnie wskazywano w orzecznictwie.

Wyrok KIO z 21 stycznia 2011 r. (KIO 36/11)

„(…) dokument potwierdzający wniesienie wadium nie jest treścią oferty, a zatem nie mają do niego zastosowania przepisy art. 87 ust. 1, art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy dotyczące ewentualnych wyjaśnień dotyczących treści dokumentu lub poprawiania zawartych w nim pomyłek. Brak jest także możliwości uzupełnienia treści gwarancji wadialnej po terminie składania ofert, w trybie art. 26 ust. 3 ustawy, jak również poprawienia błędnej gwarancji na etapie oceny ofert”.