Trwający kryzys, a co za tym idzie poszukiwanie oszczędności w sektorze publicznym, zmierzające do ograniczania deficytu budżetowego, mogą i będą wymuszać na zamawiających konieczność łączenia swoich sił w celu uzyskiwania korzystniejszych warunków przy nabywaniu dóbr i usług oraz realizacji zadań inwestycyjnych.

Coraz popularniejsze stają się przeróżne formy zakupów grupowych, które pozwalają ograniczyć koszty zakupu dóbr i usług. „Grupony” obecne są wszędzie, dając adresatom takich przekazów – zazwyczaj reklamowych – szanse nabycia za istotnie mniejszą kwotę prawie wszystkiego, co jest dostępne na rynku. Trudno się zatem dziwić, że atrakcyjność takiej formy nabywania dóbr dostrzegają także zamawiający, szukając kolejnych oszczędności w wydatkowanych przez nich środkach publicznych.

Oczywiste jest, że malejący, jednostkowy koszt produkcji pozwala na wykorzystanie dobrodziejstwa płynącego z produkcji masowej, określanego korzyściami „efektu skali”. W praktyce udzielania zamówień publicznych przedmiotowa właściwość wykorzystywana jest poprzez zwiększenie ilości, a zatem również wartości zamawianych dostaw, usług lub robót budowlanych poprzez udzielanie zamówień wspólnych przez kilku zamawiających. Efekt skali i oszczędności z tym związane nie są jednak jedyną zaletą wykorzystania takiego modelu.

Beneficjenci rozwiązania

Materialnoprawną podstawę udzielania zamówień wspólnych przez kilku zamawiających stanowi art. 16 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. W świetle powołanego przepisu zamawiający mogą wspólnie przeprowadzić postępowanie i udzielić zamówienia, wyznaczając spośród siebie zamawiającego upoważnionego do przeprowadzenia postępowania i udzielenia zamówienia w ich imieniu i na ich rzecz. Mając na względzie ustawową definicję zamawiającego, do kręgu zamawiających należy więc zakwalifikować wszystkie podmioty spełniające przesłanki opisane w art. 3 pzp. Zatem zasadniczymi podmiotami uprawnionymi do udzielania zamówień wspólnych są tzw. zamawiający klasyczni oraz zamawiający sektorowi.

W literaturze podnosi się przy tym, że nie ma przeszkód prawnych do udzielania zamówień wspólnych przez podmioty, o których mowa w art. 3 pzp, wraz z podmiotami nieposiadającymi cech opisanych w powołanym przepisie¹. Pogląd ten jest trafny, bowiem przepisy ustawy nie zakazują podmiotom niezobowiązanym do jej stosowania przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na zasadach i w trybach w niej określonych.