Na pytania naszych czytelników odpowiada Anna Specht-Schampera, radca prawny, wspólnik Kancelarii Prawnej Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy Sp. k. we Wrocławiu, zajmującej się problematyką z zakresu zamówień publicznych.

Wyjątkowa sytuacja

Moja jednostka budżetowa planuje zakupić kilkanaście ton masy na zimno (dostawa). Przy sporządzaniu planu zamówień na rok 2007 podaliśmy kwotę, jaką zamierzamy przeznaczyć na realizację tego zamówienia. Jak się okazało wartość ta, jak i wartości podane z innych jednostek podrzędnych (takich jak my), przekracza netto 60 tys. euro. Czy mogę zamówić masę na zimno, ale stosując zamówienie z wolnej ręki i przy wartości zamówienia nieprzekraczającej 6 tys. euro (szacunkowo nie przekroczy 6 tys. euro). Nastąpiły nieprzewidziane okoliczności w postaci pojawienia się dużej ilości dziur, które trzeba natychmiast naprawić i nie możemy dochować terminów przetargowych. Poza tym dostawy nie podlegają sumowaniu i nie mają charakteru powtarzających się okresowo.

Zgodnie z art. 67 ust. 1 pkt 3 Pzp zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki ze względu na wyjątkową sytuację, niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć i wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia. Z sytuacją opisaną w powołanym przepisie mamy do czynienia, gdy zamawiający znalazł się w sytuacji, gdy musi udzielić zamówienia „z dnia na dzień” w okolicznościach obiektywnie nieprzewidywalnych, nawet przy dołożeniu należytej staranności. Opis stanu faktycznego dokonany w pytaniu nie pozwala na jednoznaczną odpowiedź, czy w tym przypadku zamawiający uprawniony jest do udzielenia zamówienia w trybie zamówienia z wolnej ręki. Powyższe pozostaje jednakże bez znaczenia, gdy wartość zamówienia nie przekracza kwoty 6 tys. euro.

Zamawiający winien w każdym przypadku zastosować przepisy art. 29-35 Pzp dla prawidłowego określenia przedmiotu zamówienia i jego szacunkowej wartości. Gdy w wyniku owych czynności zamawiający ustali, że wartość zamówienia nie przekracza w złotych równowartości kwoty 6 tys. euro, uprawniony jest – z mocy art. 4 pkt 8 Pzp – do udzielenia zamówienia z pominięciem przepisów Pzp. Jeżeli więc powstanie natychmiastowa konieczność udzielenia zamówienia, a jego wartość nie przekroczy progu wskazanego w art. 4 pkt 8 Pzp, zamawiający nie ma obowiązku stosowania ustawy, ale w celu wyboru oferty najkorzystniejszej może posiłkowo skorzystać z procedur opisanych w Pzp, np. z trybu zamówienia z wolnej ręki.